İlamsız İcra Takibi

İcra takibi kısaca, alacağın yasal yollarla ve cebri icra vasıtası ile borçludan tahsil edilmesidir. Takibin dayanağının ne olduğu, borcun hangi ilişkiden kaynaklandığı, tahsil edilecek bedelin suç vasıtası ile elde edilmemiş olması halinde önemsizdir. Örnek vermek gerekirse; fatura, çek, senet, sözleşme, sözlü vb. ilişkilerden kaynaklı olarak meydana gelmiş olan borçların tahsili için icra takibi yoluna başvurulabilir. İlamsız icra takipleri için de kendi içerisinde genel haciz yolu ile takip ve kambiyo senetlerine özgü takip yolu olarak genel bir ayrım yapılabilir.

Usulü

Genel haciz yolu ile icra takibi başlatılabilmesi için bir takip talebi ve ödeme emri gerekmektedir. Takip talebine ve ödeme emrine alacağın hangi ilişkiden kaynaklandığı yazılır. Borçluya icra dairesi tarafından gönderilen tebligata borçlunun itiraz hakkı mevcuttur. Borçlu bu doğrultuda tebligat kendisine ulaştıktan sonra 7 gün içerisinde icra takibine itiraz edebilir. İtirazın içeriğinde şekil şartları aranmamıştır. Borçlunun salt olarak “itiraz ediyorum” demesi dahi yeterli olacaktır. Borçlu süresi içerisinde icra takibine itiraz ederse bu durumda icra takibi duracaktır. Borçlu borcun tamamına itiraz edebileceği gibi sadece belirli bir kısmına da itiraz edebilir. Örneğin; 10.000 TL’lik bir icra takibinde borçlu 6.000 TL’lik bedele itiraz ettiyse bu durumda 6.000 TL’lik bedel açısında icra takibi duracak ve kalan 4.000 TL’lik bedel yönünden cebri icraya devam edilecektir.

İcra takibinin kesinleşmesi ile birlikte alacaklı, alacağını tahsil etmek gayesi ile ev veya işyeri haczi, emniyet sorgusu ile araç haczi, tapu sorgusu ile borçlunun taşınmazları varsa taşınmazlarının haczi, çalışmakta ise maaş haczi, bankalara haciz ihbarnamesi gönderilmesi suretiyle banka hesaplarının haczi vb. gibi yollara başvurarak alacağını tahsil yoluna gidecektir.

Takibe İtiraz Edilirse

Borçlu tarafından icra takibine itiraz edilmesi halinde, alacaklı itirazın kaldırılması için, itiraz dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde itirazın iptali davası veya 6 ay içerisinde İcra Hukuk Mahkemesinde itirazın kaldırılması davası açmalıdır. Borçlunun itirazında haksız olduğu anlaşıldığı takdirde İcra İflas Kanunu (İİK) uyarınca borçlu, alacağın %20’si kadar tazminat ödemek durumunda kalabilecektir. Eğer borçlunun itirazı haklı kabul edilirse bu durumda alacaklı, borçlunun icra takibine karşı yaptığı itirazını kaldırmak veya iptal etmek için kötü niyetli hareket ettiyse %20 oranında tazminat ödemek durumunda kalabilecektir.

Kambiyo senetlerine özgü icra takibinde ise durum genel haciz yolundan daha farklı olmaktadır. Kambiyo senetleri TTK’da tanımlanmış olup bu kapsamda poliçe, bono ve çek kambiyo senedi vasfını taşımaktadır.

Kambiyo senetleri ile yapılan icra takiplerinde de takip talebi ve ödeme emri düzenlenmektedir. Genel haciz yolu ile takipten farklı olarak takibe konu kambiyo senedinin aslı icra dairesi tarafından kasaya alınmakta ve takip eklerine senet fotokopisinin eklenmesi gerekmektedir. Borçlu tebligat eline ulaştıktan sonra 5 gün içerisinde icra takibine itiraz edebilir. Ancak kambiyo senetlerine itiraz genel haciz yolunda olduğu gibi kolay değildir. Bu kapsamda borçlu sadece senedin kambiyo vasfını haiz olmadığına, imzasının kendisine ait olmadığına ve borcun sona erdiğine dair itirazda bulunabilir. İtiraza bakmaya yetkili merci İcra Hukuk Mahkemesi’dir. Borçlunun itirazı icra takibini durdurmaz. İcra takibinin durdurulmasına itiraza bakan merci olan İcra Hukuk Mahkemesi karar verecektir. İcra Hukuk Mahkemesi geçici olarak durdurma kararı verebilir. (İİK m. 170/2) Bu durum gerçekleşir ve takip geçici olarak durdurulursa ve yargılama neticesinde borçlunun itirazında haksız olduğu anlaşılır ise İİK m. 170/3 uyarınca borçlu takibe konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere inkâr tazminatına ve takip konusu alacağın %10’u oranında para cezasına mahkûm edilir.

Borçlunun 5 günlük itiraz süresi içerisinde icra takibine itiraz etmemesi durumunda takip kesinleşir. Ancak takibin kesinleşmesi ile birlikte haciz işlemlerinin uygulanmasına başlanamaz. Tebligatın borçlunun eline ulaşması ile birlikte 5 günlük itiraz süresi 10 günlük ödeme süresi mevcuttur. Borçlunun 10 gün içerisinde borcunu icra dosyasına, alacaklı vekiline veya alacaklıya ödememesi halinde haciz işlemlerine başlanabilir.

Kambiyo senetlerine özgü icra takibinin kesinleşmesi ile birlikte alacaklı, alacağını tahsil etmek gayesi ile ev veya işyeri haczi, emniyet sorgusu ile araç haczi, tapu sorgusu ile borçlunun taşınmazları varsa taşınmazlarının haczi, çalışmakta ise maaş haczi, bankalara haciz ihbarnamesi gönderilmesi suretiyle banka hesaplarının haczi vb. gibi yollara başvurarak alacağını tahsil yoluna gidecektir.

İcra takiplerine başlanılması ve icra takiplerinden kaynaklı davaların takibi ve süreci teknik bilgi ve hassaslık gerektirmektedir. İİK uyarınca yanlış yapılacak bir itiraz veya yanlış mahkemede açılacak bir itirazın iptali davası veya elinde İİK uyarınca belirtilmiş belgeler olmaksızın açılacak olan itirazın kaldırılması davası ağır neticelere ve hak kayıplarına neden olacaktır. Bu doğrultuda avukatınızdan destek almanızı tavsiye ederiz.

İmza Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak, İcra ve İflas Kanunu uyarınca alacağın tahsili yollarının tümü ve İcra İflas Kanunu’ndan kaynaklanan tüm uyuşmazlıklar ile ilgilenmekte olup bu kapsamda alacakların elde edilmesi ve yaşanan mağduriyetlerin bir an evvel giderilmesi için yoğun çaba sarf etmekteyiz. Aklınıza takılan başkaca hususlar ve hukuki destek almak için iletişim numaramızdan ve elektronik posta adresimizden bizlere ulaşabilirsiniz.